Parodontitis en je gezondheid

Wat is parodontitis? 

Tandvleesontsteking is een van de meest voorkomende problemen in de mondholte. Normaal heeft het tandvlees een roze kleur. 

Signalen van een ontsteking zijn: 

• rood tandvlees; 
• gezwollen, slap tandvlees; 
• snel bloedingen bij tanden poetsen of tijdens het eten; 
• vieze smaak; 
• slechte adem. 

Een tandvleesontsteking die beperkt is tot de rand van het tandvlees wordt gingivitis genoemd. Het is belangrijk om de ontsteking tijdig aan te pakken aangezien de schade nog hersteld kan worden. 

Een aanhoudende ontsteking kan zich uitbreiden in de richting van het kaakbot (We spreken dan van parodontitis)en zal uiteindelijk botafbraak veroorzaken. De tanden komen geleidelijk aan losser te zitten en kunnen uiteindelijk uitvallen. Kaakbot dat is afgebroken en kan niet meer hersteld worden.   

Zowel gingivitis als parodontitis geven meestal geen pijnklachten en worden dan ook vaak niet opgemerkt. Toch is het erg belangrijk de signalen tijdig te herkennen en de ontsteking aan te pakken. Dit niet in het minst omdat parodontitis verder gaat dan enkel tand- en kaakklachten, het kan vaak een teken zijn van problemen met de gehele gezondheid.  

Parodontitis kan het risico op diabetes, hartziekten en dementie verhogen. 

Parodontitis staat al lang bekend als de belangrijkste oorzaak van tandverlies bij volwassenen, maar de schade beperkt zich niet tot de mond. Tandvleesaandoeningen zijn ook in verband gebracht met een verhoogd risico op ernstige degeneratieve ziekten. 

Hoe tandvleesaandoeningen beginnen 

Net als onze darmen herbergt onze mond complexe ecosystemen van bacteriën, bekend als het orale microbioom. En net als in de darmen strijden verschillende soorten bacteriën om ruimte. Wanneer alle soorten in balans zijn, wordt het tandvlees beschermd tegen ziekteverwekkende bacteriën. Het verstoren van dit evenwicht biedt een opening voor ziekteverwekkers om binnen te dringen, waardoor parodontitis ontstaat en het bacteriële evenwicht verder wordt verstoord. 

Pathogene bacteriën veroorzaken parodontitis; ze zijn echter niet de enige – of zelfs de grootste – boosdoeners. Vroeger dachten we dat bacteriën weefsel vernietigden; tegenwoordig begrijpen wetenschappers dat het een ontsteking is, veroorzaakt door de bacterie, die weefsel vernietigt. Dat wil zeggen, de ziekteverwekkende bacteriën veroorzaken een reactie van het immuunsysteem van het lichaam, en de witte bloedcellen die worden opgeroepen om ze uit te roeien, produceren stoffen die niet alleen de bacteriën vernietigen, maar ook het tandvleesweefsel beschadigen. 

De effecten van tandvleesaandoeningen op het hele lichaam 

De effecten van parodontitis variëren van milde roodheid en zwelling van het tandvlees (gingivitis) tot volledige vernietiging van de benige steunstructuur van de tand (gevorderde parodontitis), die verantwoordelijk is voor tandverlies. 

In de loop der jaren is gebleken dat mensen met parodontitis een hoger risico lopen op hart- en vaatziekten, diabetes, chronische luchtwegaandoeningen, zwangerschapscomplicaties en dementie. We weten nog niet of parodontitis daadwerkelijk andere gezondheidsproblemen veroorzaakt, of dat mensen met chronische gezondheidsproblemen meer moeite hebben met het verzorgen van hun tanden en tandvlees. Het is een verband, geen bewezen oorzaak-gevolgrelatie. Maar ontstekingen, die bij al deze aandoeningen een rol spelen, lijken de link te zijn. 

Bovendien werkt de associatie waarschijnlijk twee kanten op. Diabetesonderzoek heeft bijvoorbeeld uitgewezen dat een succesvolle behandeling van parodontitis de ernst van diabetes vermindert en omgekeerd. 

Het voorkomen van parodontitis 

De volgende aanbevelingen, die bacteriële infecties helpen voorkomen of ontstekingen verminderen, zijn nog steeds de beste manieren om het risico op tandvleesaandoeningen te verminderen. 

• Borstel en floss. Poets je tanden minstens twee keer per dag en flos voor het slapengaan. Als je bruggen, beugels, implantaten of grote ruimtes tussen je tanden hebt, gebruik je best interdentale ragers (tandenstoker-achtige voorwerpen met kleine borstelharen aan één uiteinde) om vastzittend voedsel te verwijderen. 
• Rook niet. Mensen die tot een half pakje sigaretten per dag roken, hebben bijna drie keer zoveel kans op parodontitis als niet-rokers; degenen die meer dan anderhalf pakje sigaretten per dag roken, lopen bijna zes keer zoveel risico. 
• Eet een gezond dieet. Een dieet rijk aan groenten en plantaardige oliën, fruit, peulvruchten, noten en vette vis levert niet alleen alle essentiële voedingsstoffen op, maar helpt ook ontstekingen te onderdrukken. Er zijn aanwijzingen dat mensen wier voeding rijk is aan omega-3-vetzuren, die voorkomen in vette vis, een verminderd risico hebben op parodontitis. 
• Zorg voor regelmatige tandheelkundige controles en schoonmaakbeurten. Uw tandarts of mondhygiënist kan tandplak verwijderen die bacteriën bevat en de eerste tekenen van parodontitis opmerken. 
• Laat u behandelen bij de eerste tekenen van tandvleesaandoeningen. Gezwollen, bloedend tandvlees; zakken met pus; of tandvlees dat van uw tanden is weggetrokken, zijn de meest dramatische tekenen van parodontitis. Subtielere veranderingen, zoals het groter worden van de ruimte tussen uw tanden en bruggen of gedeeltelijke kunstgebitten die niet meer zo goed passen als vroeger, kunnen ook duiden op parodontitis.