Rosacea en couperose zijn twee huidaandoeningen of –situaties die het gelaat rood kunnen doen uitzien. De aandoeningen overlappen gedeeltelijk: mensen die aan rosacea lijden hebben vaak ook couperose, maar niet iedereen met couperose heeft rosacea. We vertellen je in deze blog wat wat precies is en hoe je zowel couperose als rosacea het best verzorgt.
Wat zijn deze huidverschijnselen?
Wat is couperose?
Couperose is de aanwezigheid van rode en verwijde haarvaatjes, dicht tegen het huidoppervlak. Dit komt voor rond de neus, de wangen en de kin. Het kan soms ook uitbreiden naar de hals en decolleté. Couperose komt meer voor bij vrouwen dan bij mannen en begint zich te manifesteren vanaf het 30e levensjaar. Op zich is het verschijnsel van de haarvaatjes compleet onschuldig, maar mensen kunnen het als cosmetisch hinderlijk ervaren. Erfelijkheid speelt een vrij grote rol bij de aanleg voor couperose, maar omgevingsfactoren zoals overmatige blootstelling aan zonlicht (zonnebank, zonnebaden ...) en overmatig alcoholgebruik kan couperose ook in de hand werken. Agressieve huidverzorgingsproducten, zoals harde scrubs, kunnen het ook veroorzaken.
De haarvaatjes (kleine vertakkingen van bloedvaten) zijn niet gesprongen of gebroken (hoewel dit verschijnsel in het Engels wel broken capillaries wordt genoemd), maar de haarvaatjes zijn permanent verwijd. De haarvaatjes bevinden zich ook veel dichter bij het huidoppervlak, wat hun zichtbaarheid vergroot. Tijdens het verouderingsproces kunnen ze zichtbaar(der) worden, doordat liftend collageen en opvullend vet onder de huid verminderen.
Wat is rosacea?
Rosacea is ook een huidaandoening die roodheid veroorzaakt, maar omvat nog meer dan dat. Couperose kan een onderdeel van de huidsymptomen zijn, alsook aanhoudende roodheid en blozen. Daarbovenop hebben mensen met rosacea ook vaak puistjesachtige bultjes en ruwheid op hun gezicht, maar deze bultjes zijn geen acne. Naast deze huidverschijnselen, hebben mensen met rosacea ook vaak last van oogklachten zoals droge ogen, bultjes op de oogleden en af en toe ontstekingen van het hoornvlies. Vooral deze laatste klacht dient zeker behandeld te worden.
Kan je couperose doen verdwijnen?
Geen enkel huidverzorgingsproduct kan de zichtbare, rode haarvaatjes doen verdwijnen. Je kan wel zo goed mogelijk voorkomen dat je er bijkrijgt door een vrij minimale huidverzorgingsroutine te volgen en zeker géén agressieve producten zoals scrubs te gebruiken.
Gebruik dagelijks een zachte reiniger, een kalmerende en voedende crème én draag het hele jaar door zonnebescherming, tussen de factor 30 en 50. Tijdens de wintermaanden kan je eventueel kiezen voor een dagcrème met SPF 30. Er bestaan getinte zonnecrèmes die de roodheid kan camoufleren. Idem voor dagcrèmes, BB-crème of make-up: deze getinte producten kunnen je, indien je dit wenst, helpen met het camoufleren van de roodheid.
Verbrede, zichtbare haarvaatjes kunnen wel permanent verwijderd worden door een cosmetische ingreep, nl. een laserbehandeling. Laat dit altijd doen door een erkende behandelaar.
Soms kunnen artsen een magistrale formule op basis van metronidazol voorschrijven. Bij het gebruik van dit medicijn is het heel belangrijk dat je na applicatie je handen goed wast met zeep en je huid extra grondig beschermt tegen de zon. UV-stralen kunnen metronidazol omzetten in een inactieve verbinding, waardoor de werkzaamheid vermindert. Indien couperose samen met de ontstekingen van rosacea voorkomt, kan deze behandeling ook gecombineerd worden met antibiotica. Hieronder meer over de verzorging van rosacea!
Hoe verzorg je rosacea het best?
Een huid die gevoelig is voor opstoten van rosacea is ook gebaat met kalmerende en hydraterende producten. Tracht geen agressieve anti-acne producten te gebruiken, of beperk je daarbij alleen tot de papels en pustels die zich vormen, met milde producten waar een laag percentage salicylzuur inzit. Indien je in dat stadium van rosacea zit, is het altijd het beste om samen met je huisarts of dermatoloog een veilig en deskundig geïnformeerd plan van aanpak te volgen.
Essentieel voor een goede rosacea verzorging is zonnebescherming. Dit is werkelijk fundamenteel. De roodheid zal véél minder worden, je huid zal veel kalmer zijn én je zal minder last krijgen van ruwe oneffenheden zoals pustels.
Een kalmerend en ontstekingsremmend ingrediënt dat vaak voor rosacea aangeraden wordt, is azelaïnezuur (azelaic acid). Dit is tot bepaalde percentages vrij te verkrijgen in huidverzorgingsproducten, maar vanaf 15-20% wordt het gezien als een geneesmiddel op voorschrift. Praat hier zeker over met je (huid)arts en apotheker. Het gebruik van corticosteroïd-bevattende crèmes op je gezicht is af te raden. Initieel kalmeert dit de roodheidsverschijnselen, maar eens men de crèmes niet meer gebruikt, komen deze eens zo ernstig terug.
Voor de rest is je huid gevoed en gehydrateerd houden erg belangrijk. Droge, trekkerige huid slaat sowieso roder en ruwer uit. Kies steeds voor producten (van reiniger tot crème) die parfumvrij zijn. Parfum is een nutteloos ingrediënt dat feitelijk meer kwaad dan goed doet voor de gevoelige huid. Een extra stap, zoals een hydraterende mist, thermaal water óf kalmerend/hydraterend serum kan extra verlichting brengen. Beperk je verzorgingsroutine dan wel tot die stappen: reinigen, mist/serum, crème (en 's ochtends zonnebescherming erbij).
Kalmerende en barrière-ondersteunende ingrediënten zijn centella asiatica, urea/ureum, glycerine, panthenol, niacinamide (vitamine B3), shea boter, zink, groene thee, capric triglyceride, hyaluronzuur, peptiden, ceramiden en madecassoside.
Kan je rosacea opflakkeringen voorkomen?
Indien je al een tijdje rosacea hebt, kan je inschatten welke situaties je opflakkeringen van roodheid bezorgen. Hete dranken (zoals thee en koffie) en sportsessies kunnen twee zo’n situaties zijn. Je kan je gezicht dan helpen door compenserende factoren te voorzien: leg een vochtige, koude handdoek in je nek wanneer je koffie of thee drinkt en neem ijsblokjes mee in een thermos om in je mond te laten smelten tijdens een workout-pauze.
Raak je gezicht ook zo min mogelijk aan. Wanneer je je huidverzorgingsroutine doet, kies dan niet voor make-updoekjes, watten of schuimende reinigers, maar door zachte producten die je met je handen kan inmasseren en met lauw water kan afspoelen. Droog je huid niet al wrijvend met een handdoek, maar dep zacht. Je hydraterend serum zacht aanbrengen op een huid die nog vochtig, in plaats van kurkdroog, bevordert de absorptie en “vangt” meer hydratatie vast in je huid. Laat even intrekken en volg met je crème.
Praat over huidklachten en laat je adviseren
Sommige klachten van deze huidaandoeningen kunnen je, net zoals acne, psychische last bezorgen. Blijf hier alsjeblieft niet mee zitten en laat je adviseren door je geneeskundig team. Bespreek de problematiek met je huisarts, of kom langs in de apotheek voor productadvies! Er is verbetering van je klachten mogelijk: je bent niet machteloos.
