Skincare. Het is tijdens de corona pandemie redelijk ontploft. Steeds minder mensen reikten, om verstaanbare redenen, naar make-up en meer en meer begonnen mensen op de gezondheid en teint van hun niet-gemaquilleerde huid te focussen. Misschien was je het niet gewend om jezelf in naturelle staat te zien, ofwel begon je te merken dat je meer last kreeg van acne door mondmaskers, of net van een droge, trekkerige huid.
Er bestaan enorm veel huidverzorgingsproducten. Er zijn er voldoende om een hele vloot containerschepen mee vol te stouwen, en dan nog. Hoe begin je hier in godsnaam aan, en hoe weet je welk huidtype jij hebt, en welke producten voor jou geschikt zijn? Kloppen die marketing opdelingen, die leeftijdsgroepen afbakenen voor hun producten, en kan het kwaad als je op je 20e al een "antirimpel crème" smeert? Wordt je huid lui door verzorgingsproducten te gebruiken? We hopen je in deze gids meer te vertellen over wat een degelijke huidverzorgingsroutine inhoudt, de zin en onzin van leeftijdsspecifieke producten, het belang van preventie én de twee ultieme sleutels tot een gezonde huid: consistentie en zonnebrandcrème.
De 3 basisstappen: hier begin je
Voor een goede verzorging en degelijk onderhoud dien je je huid te reinigen, te hydrateren en/of te voeden, en te beschermen. Dat zijn drie simpele stappen die met eenvoudige verzorgingsproducten bekomen kunnen worden. Was je gezicht nooit met (hand)zeep! Dat is veel te agressief en droogt uit. Reinigen hoef je niet 's ochtends te doen: het is net de bedoeling om het laagje vuil, stof en onzuiverheden dat je gezicht (helemaal normaal) doorheen de dag opvangt te verwijderen en zo met een propere en verzorgde huid in bed te kruipen. Huidverzorging-guru's zijn het over één ding eens en dat is: "good skincare starts at night". Tijdens je slaap herstelt je huid veel sneller. Nu: hoe doe je dat, je huid effectief reinigen?
Reinigen: the do's and don'ts
Afhankelijk van of je make-up draagt of niet zal je reinigingsroutine er anders uitzien. Hoe dan ook zijn ontshminkingsdoekjes echt te vermijden: ze reinigen je poriën onvoldoende, zijn erg vervuilend en vaak ook nog eens irriterend. Voor mensen die mascara, fond de teint of poeder dragen zal het iets langer duren om hun gezicht proper te krijgen en dat is ook belangrijk. Vermijd het echt om met make-up op te gaan slapen: je huid droogt hier van uit en kan niet ademen.
Een "tried and tested" methode om zacht je make-up of zonnecrème te verwijderen en je huid vervolgens proper te maken is de "double cleanse" methode. Dit betekent dubbel reinigen en doe je best met twee verschillende producten. Je begint met een reiniger op olie-basis, spoelt die af en wast je gezicht vervolgens met een reiniger op water-basis. Deze methode werkt voor iedereen, ongeacht huidtype (dus ook voor de vettere acne-huid). Je zou denken dat je huid op deze manier "meer reinigen" net droger maakt, maar dat klopt niet. Het is zowel zachtste en meest effectieve methode om je gezicht optimaal te reinigen, omdat je gepaste producten op een gepaste manier gebruikt.
- De reiniger op olie-basis kan van alles zijn. Je kan hiervoor "micellair water" gebruiken, wat je op een katoenen watje aanbrengt, over je gezicht en ogen wrijft en vervolgens weer afspoelt (dat afspoelen is belangrijk, ongeacht wat er op de verpakking staat!). Je kan ook een specifiek make-up verwijderend product gebruiken. Er bestaan ook zachte "oil cleansers". De wetenschap hierachter is dat gelijke stoffen elkaar oplossen. Vuil dat zich doorheen de dag ophoopt in je poriën komt veel makkelijker los met een reiniger op olie-basis en make-up heeft vaak ook een olie-basis.
- Eens je de eerste reiniger zacht hebt ingemasseerd en al je mascara en dergelijke los is, spoel je het af. Vervolgens masseer je zacht een reiniger op water-basis in op je natte gezicht. De make-up en dergelijke zijn verwijderd, dus deze tweede stap reinigt effectief je huid. Er zijn verschillende soorten reinigers, het is een kwestie van uitproberen of je liever een schuimpje, gel of melkachtige textuur hebt. Eens je over je hele gezicht geweest bent en je huid soepel aanvoelt, spoel je deze tweede reiniger ook af met water en ben je klaar.
Kan je niet gewoon die water-basis reiniger gebruiken voor alles te verwijderen, of gewoon die oil-cleanser afspoelen en klaar ermee? Het hangt er vanaf. Reinigers op water-basis verwijderen make-up vrij slecht en je wilt hard wrijven over je huid vermijden. Met olie komt het veel makkelijker los. Het is wel zo dat die olie-reinigers niet zo erg makkelijk afspoelen. Door na de olie met je water-basis product na te spoelen, reinig je je huid dus grondiger en zachter en zo ben je er zeker van dat er geen residu van de olie-reiniger achter blijft. We herhalen: ook al staat op de verpakking dat je micellair water niet moet afspoelen, dit op je huid achterlaten kan zorgen voor roodheden en irritatie. In micellair water zitten reinigende stoffen die effectief zijn om vuil te verwijderen en op te lossen, maar je wil niet dat deze achterblijven op je huid.
Je schoon gelaat hydrateren en voeden
Eens je je gezicht gereinigd hebt, hoef je het niet droog te wrijven met een handdoek. Echt niet! Je kan met je handen de overtollige waterdruppels wegwrijven, maar je huid vochtig houden voor de volgende stap biedt voordelen. De producten die je erop aanbrengt zullen beter intrekken, het zorgt voor extra hydratatie (letterlijk "bevochtiging") en je zorgt niet nodeloos voor schuring met de handdoek.
Hydrateren (lichte producten) en voeden (rijkere producten) zijn niet hetzelfde, maar kunnen principieel in één stap gedaan worden. Deze tweede stap is de verzorgende stap van je huidroutine en die kan je zo simpel of uitgebreid maken als je wil. Je kan serums gebruiken voor hydratatie en vervolgens een voedende crème, of je kan alleen een (lichte of rijke) crème gebruiken (beide opties gaan op een vochtige huid). Er bestaan verschillende serums, die hydrateren, voeden, exfoliëren/peelen, je huid stralender maken (door bijvoorbeeld vitamine C), die specifiek op rimpels inwerken, anti-acne zijn, etc. Aan jou om uit te zoeken waar je nood of zin in hebt. Serums zijn geconcentreerde formules van actieve ingrediënten en kunnen verschillende texturen hebben (olie-achtig, waterig, ...). Soms zit er parfum ("fragrance") in serum-formules, maar eigenlijk draagt parfum niets bij aan de verzorging van je huid en kan het roodheden of droogheid veroorzaken.
- Als je een serum gebruikt, doe je dat eerst op. In een verzorgende routine met meerdere stappen is de "regel" om van de dunste naar de dikste productconsistentie toe te werken, anders kunnen ze moeilijk intrekken.
- Na je serum, als je dat gebruikt, is het tijd voor de verzorgende crème. Serums zijn optioneel, een hydraterende of voedende crème niet. Crèmes, ook wel bekend als moisturizers, herstellen de olie-watermantel van je huid en geven het de stoffen die je huid nodig heeft voor soepel, gevoed en gezond te blijven.
Als je je huid reinigt, maar niet opnieuw vocht inbrengt, droogt ze uit, wat tot roodheden, droge plekken en pukkeltjes kan leiden. Er bestaan dikke, boterachtige crèmes, maar ook melkachtige lichte lotions of frisse gels. Aan jou om te zien wat je het prettigst vindt. Je kan bijvoorbeeld voor 's nachts een dikkere crème gebruiken en 's ochtends een lichtere die snel intrekt. Wanneer je dit gedaan hebt ben je klaar om onder de wol te kruipen!
Je huid beschermen tegen de zon
Je kan je dag beginnen met je huid af te spoelen en te verfrissen met water. Je hoeft 's ochtends geen reinigingsproduct te gebruiken. Dit mag natuurlijk wel, maar let er op dat dit niet zorgt voor onnodige uitdroging. Als je 's nachts veel gezweet hebt, kan het zeker wel. Na je verfrissende splash kan je weer een serum aanbrengen als je dat wil en dan je verzorgende crème smeren. Zo begint je huid goed en gevoed aan de dag.
Nu, het belangrijkste: eens je crème is ingetrokken, moet je je huid beschermen tegen de zon, het hele jaar door – ook tijdens de winter en ook als de zon niet zichtbaar schijnt. Wolken laten UV stralen door. UVA en UVB stralen zijn schadelijke stralen die de huidcellen aantasten. UVB concentraties zijn hoger in de zomer en zijn de stralen die voor verbranding zorgen. UVA stralen blijven redelijk stabiel doorheen het jaar en dringen dieper door. Beide stralen kunnen op den duur voor huidkanker zorgen en vooral UVA is verantwoordelijk voor huidveroudering. Jawel: de zon is de grootste schuldige die rimpels, vlekken en algemene huidveroudering veroorzaakt.
Rimpels, lachrimpels en plooitjes horen er sowieso bij wanneer je ouder mag worden en zijn een mooi, karakteristiek deel van je gezicht. Je kan dit echter zachter en soepeler maken door je huid te beschermen tegen de zon. Tijdens de winter kan je een (dag)crème met SPF dragen (sun protection factor), maar vanaf de lente en zeker tijdens de zomermaanden is een apart zonneproduct aan te raden. Ga voor minstens factor 30, maar liefst 50+. UV stralen verergeren ook acne en zorgen ervoor dat littekens en puistjes slechter herstellen en rood blijven. Er bestaan verschillende formuleringen én producten die specifiek voor het gezicht ontworpen zijn, zodat je niet met de dikke, vette laag zonnecrème zit door de producten die je ook op je lichaam smeert. Test en probeer uit: besef dat dit de belangrijkste stap van je huidroutine is! Al je reinigend en verzorgend werk is voor niets wanneer je geen UV bescherming draagt.
Als je bepaalde actieve ingrediënten gebruikt, zoals peeling-producten of avondverzorging met vitamine A (retinol en afgeleiden), is het extra belangrijk je huid te beschermen tegen de zon. Deze producten werken immers in op de bovenste laag en celvernieuwing van je huid en maken je huid, door hun werking, extra gevoelig voor verbranding of celschade door UV-stralen. Je leest hieronder meer over de specifieke werking van deze actieve ingrediënten.
Hoeveel heil schuilt er in leeftijdsgebonden producten? Ken je ingrediënten!
Nu,
cosmeticamarketeers houden ervan om producten
te promoten die 'speciaal voor de tienerhuid' of 'voor de rijpere huid'
gemaakt zijn. Feit is dat je niet per leeftijdscategorie moet gaan
kijken, maar dat vooral de ingrediënten die in producten zitten
belangrijk zijn. Als je als tiener last hebt van acne, kan je best voor
lichte hydraterende producten kiezen en zware vette crèmes vermijden. Maar wist je dat "anti-rimpelcrèmes" op basis van vitamine A (retinol) ook effectief zijn voor acne? Vitamine A versnelt de cyclus van de huidcelvernieuwing, wat ook effectief is tegen puistjes. Ook anti-acne producten die exfoliërend werken (een "peeling") en dode huidcellen aanpakken, zijn interessant voor anti-aging doeleinden én droge, schilferige huidtypes. Als
tiener moet je niet per definitie agressieve "anti-acne" producten gaan
gebruiken die uitdrogen, wanneer je huid vooral droog en trekkerig is:
dan zou je meer kwaad dan goed doen. Het staat of valt dus bij de technologie van ingrediënten en wat hun doel is.
Een jonge moeder met uit de pan swingende hormonen kan last krijgen van
acne en kan dan even goed gebaat zijn bij anti-acne producten "voor de
tienerhuid", als bij anti-rimpels crèmes "voor de rijpere huid", afhankelijk van de ingrediënten. We geven je hieronder een kort (en niet exhaustief) overzicht van een aantal veelvoorkomende (actieve) ingrediënten. Je zal zien dat veel ingrediënten meerdere functies kunnen hebben.
- Goede "anti-ageing"/well-ageing producten zijn vitamine A (retinol, retinal, retinoids), peptiden, koperpeptiden, probiotica (gefermenteerde ingrediënten), bakuchiol, vitamine C en andere antioxidanten.
- Exfolianten/peelings (die dode huidcellen van de opperlaag verwijderen en goed zijn voor een gladdere, heldere huid) zijn glycool zuur (glycolid acid), melkuur (lactid acid) en salicylzuur. Die laatste is een zuur dat olie-oplossend werkt en dus ook interessant is voor mensen met een vette huid en puistjes. Mensen met een droge huid gebruiken salicylzuur best niet te veel.
- Hydraterende ingrediënten zijn aminozuren, glycerine, melkzuur (lactid acid), probiotica, bakuchiol en hyaluronzuur.
- Kalmerende en herstellende ingrediënten zijn ceramiden, peptiden, panthenol, centella asiatica en vitamine B5.
- Ingrediënten die goed zijn tegen acne zijn opnieuw vitamine A, niacinamide, salicylzuur, vitamine C en probiotica.
- Ingrediënten die zorgen voor stralendere teint zijn exfolianten ("peelings"), vitamine C en andere antioxidanten
Belangrijk bij exfolianten ("peeling") is dat je deze niet te vaak gebruikt. Een exfoliërend serum met lactid acid of glycoolzuur,
bijvoorbeeld, gebruik je best niet meer dan 2x per week. Idem voor
salicylzuur, tenzij dit verwerkt is in een reinigingsproduct. Dat kan je
dagelijks gebruiken, omdat het afgespoeld wordt na enkele minuten. Vitamine A en exfoliërende
producten gebruik je 's avonds (niet samen, tenzij ze samen in één product zitten). Vitamine C en
antioxidantenformules gebruik je 's ochtends, als extra bescherming
tegen de zon en andere agressieve factoren, zoals sigarettenrook en uitlaatgassen. Belangrijk: tijdens de zwangerschap en borstvoeding mag je geen vitamine A of afgeleiden gebruiken! Vitamine A is goed en veilig voor jouw huid (bij verantwoord gebruik, met zonnebescherming tijdens de dag), maar kan onveilig zijn voor de foetus/baby.
Je kan als twintiger of dertiger perfect "anti-ageing" producten gebruiken: je huid zal er alleen maar mee gebaat zijn. Geen enkel ingrediënt is slecht, je moet alleen weten wat ze doen. Mensen met een droge huid produceren wat te weinig talg, wat voor een trekkerig gevoel kan zorgen. Deze mensen zullen niet zo gebaat zijn met exfoliërend salicylzuur, omdat dit olie-oplossend is. Mensen met een gecombineerde huid van vettere zones en droge plekken kunnen hun salicylzuur serum alleen op bijv. de neus aanbrengen, zodat ze hun droge wangen niet meer uitdrogen. Hoe dan ook is het belangrijk dat je na elk "behandelend" product of serum je routine beëindigt met een hydraterende of voedende crème en je 's anderendaags je huid beschermt tegen UV-stralen. Zo kan je anti-acne avondroutine eruit zien als dubbel reinigen, 2x per week salicylzuur gebruiken, hydrateren met een serum en afsluiten met een lichte melklotion. 's Ochtends gebruik je dan misschien een vitamine C of ander antioxidant-serum, dezelfde lotion en een zonnecrème.
Huidtypes in het kort: mythen, feiten en een goede truc voor jouw huidtype vast te stellen
Tieners
wordt standaard verkocht dat ze een vette of onzuivere huid hebben. Dat
is niet per se onwaar, maar niet elke jonge persoon is gebaat met
agressieve anti-acne formules. Veel mensen hebben instinctief wel een
idee over wat hun huidtype is, je kan dit namelijk voelen, maar geraken
in de war door marketingclaims. Wanneer
je een warme douche neemt en je gezicht gewoon afspoelt met water, moet je
achteraf eens letten op hoe je huid aanvoelt. Als deze na 3 à 5 minuten
rood, trekkerig en dorstig aanvoelt, heb je hoogstwaarschijnlijk een
droge huid. Wanneer die plakkerig, dik of "cake-y" aanvoelt, heb je
waarschijnlijk een vette huid. Alles
daartussen valt bij de "normale" of gemengde huid. Je voorhoofd kan
bijvoorbeeld soepel en vet aanvoelen, maar je wangen trekken en slaan
rood uit. Al deze tips gelden trouwens ook voor mannen: mannenhuiden verschillen in principe niet fel van vrouwenhuiden. De meeste "for men" producten bevatten trouwens grotendeels dezelfde ingrediënten, of flashy "alles in 1" combinaties, en gewoon een sterk "mannelijk" parfum. Mannen met baarden zijn gebaat bij lichtere zonnelotions, serums en vochtinbrengende gels, omdat zwaardere formules moeilijk kunnen intrekken door hun baardgroei heen. Een relevant sekseverschil is wel dat de menstruatiecyclus een invloed kan hebben op de staat van de huid doorheen de maand: zo kan je na de eisprong (de luteale fase) tot en met de menstruatie last krijgen van hormonale acne (meestal op de kin of kaaklijn). Kijk naar de noden en situatie van jouw gezicht: je kan op verschillende momenten in de maand nood hebben aan een andere, aangepaste verzorging.
Het is een mythe dat mensen met acne geen hydraterende of verzorgende crèmes nodig hebben. Acne kan ontstaan door een teveel aan talg, maar pukkeltjes en ruwheden kunnen ook worden veroorzaakt door een gebrek aan vocht. Wanneer je last hebt van puistjes is het dus sowieso verstandig om, voor je agressieve of uitdrogende producten gebruikt, te investeren in wat degelijke hydraterende en herstellende formules. Dit zal de ontstoken roodheid wegnemen en je huid voorzien van voldoende vocht, wat een basis is die iedereen nodig heeft. De "rijpere huid" is geen apart huidtype. Dit is een natuurlijke proces (veroudering) dat plaatsvindt op de droge, normale of gemengde huid.
Moet élke tiener scrubben? Spoiler alert: nee, niemand moet scrubben
Sommige verzorgingslijnen houden ervan om scrubs op de markt te brengen voor de "onzuivere tienerhuid". Scrubs zijn echter heel agressief voor je huid en kunnen voor meer uitdroging zorgen. Je kan er zelfs permanente couperose (gesprongen bloedvaatjes) door veroorzaken. Scrubs worden verkocht om te peelen en te exfoliëren, maar je bent echt beter af met een exfoliërend serum van melk-, glycool of salicylzuur.
Een lang verhaal kort
De blog is lang en uitgebreid, maar een degelijke huidverzorgingsroutine hoeft niet ingewikkeld te zijn. Blijf bij de 3 stappen: (dubbel)reinigen, voeden en/of hydrateren en beschermen tegen UV-stralen. Deze dagelijkse verzorging zal je al een heel eind ver brengen. Daarna kan je experimenteren met leuke extra's als je dat wil, zoals specifieke behandelingen met bepaalde "actieve" ingrediënten. Overweldig je huid niet met teveel nieuwigheden in één keer. Wees ook consistent en geduldig: je huid zal snel soepeler aanvoelen, maar voor je zichtbare resultaten ziet mag je een paar weken geduld hebben. Sommige ingrediënten hebben ook een "purge" periode, waarbij het lijkt alsof het product je probleem net erger maakt, maar dat is niet het geval. Salicylzuur en vitamine A (retinol) kunnen dit veroorzaken bij bijvoorbeeld puistjes. Je kan er de eerste paar weken meer krijgen, maar dat komt door het versnelde celvernieuwingproces: het teveel aan talg en andere verstoppingen worden sneller naar buiten geduwd, wat tot een korte periode van meer puistjes zorgt. Geen zorgen: de producten zijn hun werk aan het doen en beterschap komt. Trust the process. We hebben in de apotheek een arsenaal aan verschillende kwalitatieve huidverzorgingslijnen. Kom gerust langs voor professioneel en deskundig advies!
Laatste update: 14/07/2022
Copywriter: Inge Bleyweert
Redactie: Ria Plasschaert