BVBA apotheek Patrick Meysen

Een tekenbeet! Wat nu?



Op je arm vormt zich een groeiende cirkelvormige uitslag. In eerste instantie lijkt het het gevolg van een tekenbeet te zijn... maar kan dat wel? Zijn tekenbeten geen typisch zomerfenomeen? Hoewel het hoogseizoen voor tekenbeten inderdaad tijdens de zomermaanden valt, zijn de beestjes actief van maart tot december! Ook in het najaar blijf je dus best alert wanneer je de natuur intrekt. In deze blog geven we je wat meer uitleg over de teek zelf en het mogelijke gevaar dat ze vormen.  Ook vertellen we welke voorzorgsmaatregelen je best in acht neemt wanneer je de natuur intrekt, en leren we je de correcte techniek om teken te verwijderen wanneer ze je toch te stekken hebben gehad.

Teken: altijd een sluipend gevaar?

We kennen teken als die vervelende, zwarte of beige spinachtige beestjes, die aanvankelijk slechts een speldenkopje groot zijn. Misschien heb je ze al zien rondkruipen op de vacht van je huisdier, of op je eigen huid na een dagje vertoeven in het bos of in een wei. Teken blijven echter niet zo klein en worden ronde, dikkere beestjes eens ze zich vullen met het bloed van hun gastheer (als parasiet is dit dé overlevingsstrategie van de teek). Hiervoor hechten ze zich vast aan hun gast via de beruchte tekenbeet, en vanaf dan wordt het mogelijk gevaarlijk.

Niet elke teek of tekenbeet vormt een mogelijk gezondheidsgevaar voor de gastheer, dit is enkel het geval wanneer de teek in kwestie besmet is met een de Borrelia burgdorferi bacterie. Niet elke teek is drager van deze bacterie en de infectie wordt wellicht ook pas overgedragen als de teek al een langdurig verblijf op je lichaam heeft gehad. Alert blijven en teken snel verwijderen is dus de boodschap, want als de infectie overgedragen wordt, loert het gevaar van de ziekte van Lyme om de hoek.

Voor we dieper ingaan op de typische symptomen van een verontrustende tekenbeet, geven we je graag mee dat er in het buitenland ook andere ziektes dan Lyme overgedragen kunnen worden door tekenbeten. Als je op kampeer- of wandelvakantie gaat in Centraal- en Oost-Europa of bepaalde plaatsen in Scandinavië, kan je teken tegenkomen die een virus dragen dat hersenontsteking kan veroorzaken. Hier bestaat een vaccin voor en je kan je best 6 weken of meer voor je vertrekt laten inenten. 

Waarop letten na een tekenbeet?

Kenmerken en vroege symptomen van tekenbeten die alarmbellen moet laten afgaan zijn de volgende:

  • Een typische, grote kringvormige uitslag die rood is op de plaats van de beet ("bull's eye rash"). Niet iederéén die de ziekte van Lyme ontwikkelt heeft deze uitslag, maar het komt erg vaak voor.
  • Griepachtige symptomen zoals: 
  • Koorts
  • Vermoeidheid
  • Hoofdpijn

Bijkomende en latere symptomen wanneer de ziekte al in ontwikkeling is zijn:

  • Aanhoudende hoofdpijn en een stijve nek
  • Tintelingen en gevoelloosheid (vaak in handen en voeten)
  • Af en toe: ontsteking van de ogen

Wanneer de ziekte van Lyme onbehandeld blijft, kan dit leiden tot

  • Bell's verlamming (verlamming of zwakte van gezichtsspieren aan één kant)
  • Meningitis (ontsteking in de hersenen en het ruggenmerg)
  • Hartritmestoornissen
  • Gewrichtspijnen en zwelling

Laboratoriumtests voor de ziekte van Lyme worden pas drie tot vier weken na de infectie positief. Tegen dan kan de ziekte al ver gevorderd zijn, dus meestal wachten artsen niet op de bevestiging van een labo-test voor de behandeling starten. De diagnose is dan meestal gebaseerd op de symptomen van een persoon, de aanwezigheid van de typische uitslag en een geschiedenis van waarschijnlijke blootstelling aan geïnfecteerde teken. De ziekte van Lyme kan met succes worden behandeld met een paar weken orale antibiotica. Wanneer deze medicatie tijdig en voldoende lang genomen wordt, zal je normaal gezien nadien geen verdere last ondervinden van je tekenbeet. Omdat er vroeg bijzijn zo cruciaal is, is het dus belangrijk om bij de minste twijfel rechtstreeks je arts te raadplegen!

Voorzorgsmaatregelen

Zoals altijd is voorkomen beter dan genezen. Op dit moment is er geen Lyme vaccin beschikbaar voor mensen. De teken die de ziekte van Lyme overbrengen zijn klein en je kunt het praktisch niet voelen als een teek je bijt voor zich te hechten. Hier zijn enkele stappen die je best volgt om jezelf te beschermen:

  • Draag tijdens wandelingen in bossen of grassen gesloten schoenen en een lange broek. Stop eventueel je broekspijpen in je sokken. Teken klimmen meestal langs je voeten omhoog. Lichtgekleurde kleding maakt teken beter zichtbaar voor controle.
  • Probeer in het bos, in je tuin of in grasvelden zoveel mogelijk op het pad te blijven en vermijd het hoge gras, ga niet op dode bladeren zitten.
  • Het is vooral belangrijk dat je, nadat je in een bosrijke omgeving hebt gewandeld, je lichaam goed controleert. Controleer ook achter de oren of in de nek. Zeker in de lente, zomer en herfst.
  • Zet kinderen een pet op en doe hen iets met lange mouwen aan. Teken kruipen bij kinderen namelijk vaak op het hoofd en in de nek. Kleine kinderen kunnen ook een tekenbeet oplopen door onder laaghangende takken te lopen.
  • Zogenaamde insectenwerende middelen beschermen tot op zeker mate. Controleren blijft dus een must! 
  • Zorg dat je een tekenpincet in huis hebt, voor het geval je toch gebeten wordt. In de apotheek zijn er diverse tangetjes voorhanden om de teek op een efficiënte manier te verwijderen, zoals de tekentang of de "tekentwister".

Teken verwijderen

  • Het is belangrijk dat je het hoofd van de teek helemaal verwijdert. Dit kan enkel door de teek op een juiste wijze te verwijderen. Plaats het open tekenpincet over de kop van de teek, zo dicht mogelijk op de huid. Verwijder de teek vervolgens door te draaien. De tekentwister is hiervoor zeer geschikt. 
  • Ontsmet na gebruik het materiaal waarmee je de teek verwijderde, alsook de huid zelf. 
  • Verdoof de teek niet eerst met alcohol of nagellak! Als je dat doet zal de teek juist eerder geneigd zijn het gif in je lichaam te lozen. 
  • Hou de plaats van de beet goed in oog. Meestal ontstaat er een rode vlek die na enkele dagen verdwijnt. Indien de vlek groter wordt, of wanneer je je griepachtig voelt, contacteer je best een arts.

Voorbereid van de natuur genieten 

Gebruik deze tips en info van de blog om goed voorbereid de natuur in te trekken! De mogelijke dreiging van tekenbeten zijn geen reden om de bossen en andere natuurpracht ter vermijden; de teken zijn simpelweg een aanwezige factor om rekening mee te houden en je ogen voor open te houden tijdens en na een dagje outdoor genieten. Kleed je gepast aan, maak er een goede gewoonte van om achteraf je lichaam te controleren en maak een afspraak bij je dokter wanneer je ongerust bent over een eventuele beet. Veel buitenpret!

Meest Recente Posts

In de kijker